راه پله یکی از عناصر حیاتی در طراحی داخلی و خارجی یک ساختمان محسوب می‌شود و به عنوان نقطه عطفی برای طراحان و معماران داخلی شناخته شده است. نورپردازی راه پله نه تنها به زیبایی محیط را دوچندان می‌کند، بلکه با مشخص کردن اختلاف سطح در سالن‌ها، به ایمنی محیط کمک می‌کند. اگر به دنبال ایده‌هایی جدید و مدرن برای نورپردازی راه پله هستید، این مقاله را از دست ندهید.
اهمیت نورپردازی پله در معماری داخلی
در معماری از نور طبیعی به همراه ابزار و تجهیزات روشنایی مانند انواع لامپ و چراغ کمک گرفته می‌شود، تا نورپردازی محیط به صورت اصولی و درست انجام شود. البته نور در کنار سایر المان‌ها نظیر رنگ، مصالح، بافت و الگو‌ها معنی پیدا می‌کند. برای خلق فضایی زیبا و چشم‌نواز، یک معمار سعی می‌کند تا جایی که امکان دارد، رابطه تنگاتنگ نورپردازی و عناصر معماری را حفظ کند. اغلب از نور مصنوعی برای روح و جان بخشیدن به یک فضا استفاده می‌شود.
نور نقش به سزایی در طراحی یک فضای معماری دارد، اما در ابتدا از آن برای قابل روئیت کردن اجسام استفاده می‌شود. استفاده از نور مصنوعی و تامین روشنایی به فعالیتی که در آن محیط انجام می‌شود، ارتباط دارد. البته در محیط‌های داخلی ساختمان نورپردازی درست و اصولی اهمیت بیشتری پیدا می‌کند.
اهمیت نورپردازی راه پله
پله و راه پله به دلیل اختلاف ارتفاعی که بین سطح ایجاد می‌کنند، زیبایی دلنشینی به فضا می‌بخشند و محیط را از یکنواختی خارج می‌کنند. اما با نورپردازی درست و مناسب می‌توان جلوه پله‌ها را دوچندان کرد. با نورپردازی اصولی راه پله، علاوه بر بهینه سازی در مصرف انرژی، فضایی زیبا خلق شده و ایمنی محیط افزایش پیدا می‌کند.
در ساخت پله از متریال‌های مختلفی مانند شیشه، چوب، سرامیک و… استفاده می‌شود، در نتیجه باید در نورپردازی راه پله به متریال به کار رفته در ساخت آن نیز توجه کرد، تا جذابیت فضای داخلی خانه بیشتر شود.
معرفی انواع نورپردازی راه پله
1- نورپردازی دیوار
یکی از روش‌های نورپردازی راه پله، روشنایی دیوار مجاور پله است. برای نورپردازی راه پله بهتر است از لامپ‌های مستطیل شکل استفاده کنید، تا با پله‌ها همخوانی بیشتری داشته باشند. لامپ‌های دیواری کوچک نزدیک به سطح پله، مسیر پله‌ها را روشن کرده و زیبایی خاصی را به محیط می‌بخشد. اگر در خانه‌تان راه پله مارپیچی دارید، نورپردازی دیوار مجاور پله‌ها گزینه مناسبی است، چرا که قوس راه پله را به زیبایی به نمایش می‌گذارد.
2- نورپردازی داخلی پله‌ها
در این روش، می‌توانید لامپ‌ها را در بین پله‌ها و در محل شکست آنها قرار دهید. در این شیوه نورپردازی، لامپ‌ها باید داخل پله قرار بگیرند و به همین خاطر جنس پله اهمیت زیادی دارد، چرا که پله باید قابلیت عبور نور از خود را داشته باشد.
3- نورپردازی با نور طبیعی
اگر راه پله در قسمتی از خانه قرار دارد که می‌توان از نور طبیعی برای روشنایی مسیر پله‌ها استفاده کرد، نورپردازی راه پله از طریق نور طبیعی یک انتخاب عالی است. این شیوه از نورپردازی به منزل شما جلوه‌ای مدرن می‌بخشد و باریکه‌های نور خورشید به پله‌ها زیبایی خاصی می‌دهد. در این روش بهتر است از پله‌های شیشه‌ای استفاده کنید.
4- نورپردازی نرده راه پله
نورپردازی راه پله برای افزایش ایمنی محیط ضروری است، بخصوص در خانه‌هایی که سالمندان یا کودکان خردسال زندگی می‌کنند. اگر نرده راه پله را به شکلی انتخاب کنید، که بتوان از چراغ در زیر آن استفاده کرد، علاوه بر حفظ سبک مدرن، نور ملایمی مسیر پله‌ها را مشخص می‌کند.
5- نورپردازی زیر پله
یکی از روش‌های زیبا سازی دکوراسیون داخلی خانه، استفاده از فضای زیر پله است. از جمله ایده‌های مدرن و جذاب برای استفاده از زیر پله، نورپردازی مناسب و درست آن است. این سبک را با استفاده از چراغ خطی و ریسه ال ای دی می‌توانیم اجرا کنیم.
انواع چراغ‌های مناسب برای نورپردازی راه پله چیست؟
در گذشته از چراغ سقفی یا دیواری برای نورپردازی راه پله‌های بزرگ و وسیع استفاده می‌شد. اما امروزه طراحان برای روشنایی انواع راه پله‌ها از ترفند‌های مختلف نورپردازی استفاده می‌کنند. در ادامه به 4 مورد از ترفند‌های نورپردازی پله پرداخته‌ایم.
چراغ‌های ردیفی
چراغ‌های ردیفی به یک نوار باریک از چراغ‌های ال‌ای دی گفته می‌شود، که می‌توان آنها را در کانال‌های آلومینیومی در دیوار و یا سازه‌های معماری پنهان کرد. این سبک روشنایی ملایمی را روی راه پله‌ها ایجاد می‌کنند.
یکی از کاربردی ترین و زیباترین روش‌ها برای روشن کردن راه پله، پنهان کردن چراغ‌های ردیفی درون هر پله و به صورت جداگانه است. البته این روش کار ساده‌ای نیست و لازم است از یک تکنسین ماهر کمک بگیرید.
چراغ‌های توکار
اگر در دکوراسیون خانه‌تان از پله‌های شناور استفاده شده است، چراغ‌های توکار گزینه مناسبی برای نورپردازی راه پله هستند. با نصب ریسه‌های ال دی‌ای زیر هر پله به صورتی که قابل رویت نباشد، نور به سمت پایین تابانده می‌شود. انواع چراغ دفنی در این سبک به کار می‌روند.
لامپ‌های دو سویه
لامپ‌های دو سویه نمونه مدرن چراغ‌های دیوارکوب قدیمی هستند. زمانی که در نورپردازی راه پله از لامپ‌های دو سویه استفاده می‌کنید، علاوه بر تابیده شدن نور به پله‌ها، سطح زیرین پله‌های بالایی نیز روشن می‌شود.
چراغ‌های پله‌ای
چراغ‌های پله‌ای در متریال‌های مختلف تولید می‌شوند و سبک هستند. این دسته از چراغ‌ها اغلب برای دکوراسیون‌های مدرن استفاده می‌شوند، اما می‌توان از مدل‌های مختلف آنها برای نورپردازی استایل‌های متفاوت استفاده کرد.
نورپردازی پله دوبلکس
امروزه پله‌های دوبلکس بیشتر از چوب و شیشه ساخته می‌شوند و پله‌های سنگی قدیمی شده‌اند. استفاده از متریال‌های چوب و شیشه برای ساخت پله، باعث شده است تا خانه‌ها سبکی مدرن پیدا کنند و نورپردازی راه پله بیش از پیش مورد اهمیت است. برای نورپردازی پله‌های دوبلکس می‌توان از ریسه‌های ال‌ای دی و طناب‌های نوری استفاده کرد. ریسه‌های دکوراتیو شدت نور بالایی دارند، اما قدرت پخش و انعکاس آنها پایین است. به همین خاطر گزینه مناسبی برای نورپردازی راه پله محسوب می‌شوند. در هنگام نصب، ریسه‌ها را باید به شکلی قرار دهید که نور آنها مسدود نشود و در عین حال زیر دست و پا نباشند. در این پله‌ها استفاده از چراغ دیواری مدرن نیز توصیه می‌شود.
نورپردازی پله حیاط
برای نورپردازی پله حیاط می‌توان از سنسورهای حرکتی و سنسورهای نوری استفاده کرد. سنسورهای حرکتی به حرکات اطراف حساس هستند و به این صورت کار می‌کنند که با قدم گذاشتن روی هر پله، لامپ‌ها روشن می‌شوند و مسیر را برای اشخاص مشخص می‌کنند. اما سنسورهای نوری به میزان نور موجود در محیط حساس بوده و با تاریک شدن محوطه، لامپ‌ها روشن می‌شوند. اغلب افراد برای نورپردازی راه پله حیاط از سنسورهای حرکتی استفاده می‌کنند. استفاده از سنسورها ممکن است هزینه‌های اولیه را مقداری افزایش دهد اما در‌نهایت باعث صرفه جویی در مصرف برق شده و هزینه‌های بعدی را به شدت کاهش می‌دهد. برای نورپردازی پله‌های بیرونی، می‌توان از چراغ چمنی نیز استفاده کرد.
نورپردازی پله چوبی
برای نورپردازی پله چوبی می‌توان از لوستر و آویز‌های نور در کنار راه پله استفاده کرد. نصب لوستر و آویز علاوه بر زیبایی خاص و چشم نوازی که به خانه شما می‌دهد، راه پله را به طور کامل روشن کرده و امنیت افراد را در شب حفظ می‌کند.
نورپردازی هوشمند راه پله
یکی از مزایای پیشرفت تکنولوژی، ایجاد آسایش و راحتی برای بشر است. از نمونه‌های پیشرفت فناوری، سنسور چشمی راه پله است. از مسائل مهم در ساختمان‌ها امنیت راه پله است، به همین خاطر سنسور چشمی راه پله گزینه مناسبی برای روشنایی پله‌ها بوده و می‌تواند در ایجاد امنیت در ساختمان کمک کننده باشد. علاوه بر این، لازم نیست راه پله ساختمان که جزء مشاعات محسوب می‌شود، همیشه روشن بماند، چرا که باعث هدر رفت انرژی می‌شود.
سنسورهای چشمی بر اساس درجه دید و کاربردی که دارند به انواع مختلفی تقسیم می‌شوند. برخی از آنها به حرکت و نور حساس‌اند و تعدادی دیگر نیز دارای کلید هستند که می‌توان آنها را به شکل اتوماتیک قرار داد تا به صورت خودکار روشن و خاموش شوند و یا اینکه به صورت طولانی مدت روشن باقی بمانند. در بیشتر ساختمان‌ها برای نورپردازی هوشمند از چراغ‌های سقفی استفاده می‌شود.
معرفی انواع سنسور چشمی راه پله
- سنسورهای 140 درجه توکار: این دسته از سنسورها مربعی شکل بوده و 140 درجه میدان دید دارند. اغلب از این سنسورها در راه پله‌ها استفاده می‌شود و برد آنها در حدود 2.5 تا 10 متر است.
- سنسورهای 180 درجه: این نوع از سنسورها اغلب دیواری بوده و برای فضای باز یا محوطه‌ها استفاده می‌شوند. محدوده دید این دسته از سنسورها، 180 درجه است و برد آنها حدود 20 متر است.
- سنسورهای 360 درجه: نوع دیگری از سنسورها که برای نورپردازی راه پله از آنها استفاده می‌شود، سنسورهایی سقفی هستند که تا 360 درجه میدان دید دارند. این نوع سنسورها علاوه بر راه پله در پارکینگ نیز استفاده می‌شود و برد آنها حدود 2.5 تا 12 متر است و کاربردی ترین سنسور در بین همه سنسورها هستند.
- سنسور و لامپ سرخود: نوع دیگری از سنسورها وجود دارند که لامپ به آنها متصل است.
- چراغ سنسوردار شارژی: بعضی از سنسورها و لامپ‌های سرخود به صورت شارژی هستند و پس از تمام شدن باتری باید آنها را مجدد شارژ کنید. این سنسورها برای فضاهایی که امکان سیم کشی وجود ندارد، مناسب هستند. چراغ‌های سنسوردار شارژی را می‌توان زیر نرده راه پله و یا دیوار کنار راه پله نیز نصب کرد.
نورپردازی سقفی با چراغ سنسوردار
راهروهای هر ساختمان و راه پله‌ها را می‌توان با چراغ سنسوردار، نورپردازی کرد. این چراغ‌ها در بازار ایران معمولاً با دو نوع سنسور عرضه می‌شوند: مادون قرمز و مایکرویو. در واقع نورپردازی با لامپ سنسوردار، نوعی نورپردازی هوشمند است. محض اینکه افراد وارد راه پله شوند، سنسور چراغ را روشن می‌کند و مسیر روشن می‌شود. پس از عبور افراد، سنسور چراغ را خاموش می‌کند. به این ترتیب هم در مصرف برق صرفه جویی می‌شود و هم امنیت افراد حفظ خواهد شد. چراغ‌های سنسوردار معمولاً به صورت روکار و در سقف نصب می‌شوند. این چراغ‌ها فاقد کلید برق هستند و با تنظیماتی که داخل چراغ انجام می‌شود، میزان زمان روشن ماندن و حساسیت‌ها تعیین می‌شوند.
